De grenzen van het landschap: Flavio de Marco - Stella

14-07-2014 10:03

In februari bezocht ik Huize Frankendael te Amsterdam voor een meet-and-greet met een kunstenaar. Flavio de Marco, een diepzinnige Italiaan met als thuisbasis Berlijn en een fascinatie voor landschappen, was hier aanwezig voor de sluiting van zijn expositie. Volg mijn reis van Amsterdam naar het denkbeeldige Stella en van kunstzinnig Berlijn naar de Melkweg, vanwaar ik met een satelliet Rome in de gaten hield.

Exhibitie in Amsterdam

Het prachtige Huize Frankendael wordt door een grote, roodgestifte glimlach voorgezeten. Hierachter gaat directrice Nathanja van Dijk schuil, zou ze de zoete cupcakes zelf hebben uitgezocht? Deze doen namelijk niet onder voor de enorme romantiek van de villa, die vandaag (23 februari 2014) voor de laatste dag is behangen met werken van Flavio de Marco. Behangen, inderdaad, met schetsen, bedenksels en eindresultaten in de vorm van schilderijen. Met Flavio in mijn ooghoek als centrum van alle aandacht begin ik mijn reis, door de bergen en bossen van het idyllische eiland Stella naar haar stranden aan de Egeïsche zee.

Frankendael

Het eiland Stella

De 2d-reis over het eiland Stella is een reis door de hersenspinsels van Flavio de Marco. Maar wees ook bereid om een route door je eigen beleving af te leggen. Het project Stella heeft namelijk een filosofische inslag, die je vraagt te onderzoeken wat een landschap is. Het daagt je uit te besluiten hoeveel van zijn eigenschappen een landschap kan missen om nog een landschap te zijn. Moet een landschap herkenbaar zijn en is de suggestie van een horizon voldoende? Is een landschap gezien door een lens of op een laptopscherm nog steeds een landschap? 

Het toeval wil, dat ik net voor mijn werk een cursus over bodem en milieu heb afgerond, waarin de cursisten onderzochten wat 'landschap' is. Ik heb ontdekt dat een landschap in mijn beleving losstaat van de mens. Mijn ideale landschap is er één waarin de natuur de hoofdrol speelt (behalve als het mijn favoriete steden betreft!). In de geografie is dit onjuist, maar Flavio denkt er misschien wel hetzelfde over; in de tentoonstelling Stella is de mens totaal afwezig. Stella is onontgonnen, het is me ook niet duidelijk of hier enige fauna aanwezig is tussen de bomen of onder de golven.

Dit geeft jouw beleving alle ruimte die het nodig heeft. Hierdoor kun je jezelf het volgende afvragen bij het zien van een landschapsschilderij waarin de mens afwezig lijkt: Hoe beïnvloed jij als mens dit landschap alsnog? Wat gebeurt in je beleving er als je naar het landschap kijkt en welke herinnering schrijf je het toe? Is wat jij ziet wel wat de kunstenaar heeft geschilderd? 

De studio in Berlijn

Op een oranje fiets door Berlijn, hoe kan het ook anders! Ik ben op weg naar de buurt Wedding, waar Flavio studio houdt in een lichte, open ruimte. Aan de muren hangen grote schilderijen, waarvan sommige in Amsterdam te zien waren en anderen alsnog een plaats krijgen op de volgende tentoonstelling. Wat een organisatie om al deze werken te verschepen naar Italië, Flavio's land van herkomst. Die herkomst doet hij eer aan met het zetten van een sterke espresso.

Een planeet in de Melkweg

Het volgende project van Flavio is een serie schilderijen over een planeet ergens in de Melkweg. Enkele voorstudies hangen al in Flavio's studio. Mijn eerste impressie is dat de planeet een donkerder en dieper uiterlijk krijgt dan Stella. Maar dat kan nog totaal veranderen, want de planeet heeft in Flavio's wereld nog geen definitieve vorm gekregen. De Museologue volgt het project op de voet.

De exhibitie in Rome

Flavio’s expositie Stella reisde in juni naar Rome, waar het te zien is tot en met 5 oktober 2014. Ben je benieuwd en toevallig in de buurt? Ga het zien in de Galeria Nationale d’Arte Moderna in Rome. Je vindt hier 44 van zijn schilderijen, 36 tekeningen en ontwerpen en het wonderlijke boek Stella, het reisjournaal van Flavio over alle in's en out's van het mensenschuwe eiland.

Flavio de Marco

Bronnen: Flavio de Marco, Galeria Nationale d'Arte Moderna, Frankendael