Het Stedelijk Museum Amsterdam in 15 minuten

15-01-2014 21:32

Als ik, Rotterdamse in hart en nieren en museumliefhebber pur sang, in de hoofdstad ben, dan wil ik de topmusea zien. Zo kwam het dat ik op één dag probeerde alle onvergetelijke kunst in het Rijksmuseum in me op te nemen, om vervolgens een poging te doen hetzelfde resultaat te boeken in het Stedelijk Museum. Mocht hetzelfde idee door je gedachten spoken, denk dan aan deze woorden: doe het niet! Je doet een van de musea, en jezelf, er absoluut te kort mee. Dit is wat er gebeurt als je het toch in je hoofd haalt na het Rijksmuseum en net voor sluitingstijd in 15 minuten de ‘badkuip’ te bezoeken…

  1. Je onthoud slechts twee kunstwerken bij naam en toehoren, omdat je ze oprecht indrukwekkend vind. Je cognitieve opslagruimte is zienderogen kleiner geworden sinds je die morgen op apengapen stond voor het kunstgeweld in de Eregalerij van het Rijksmuseum. Maar het grote voordeel is dat je je favorieten in het Stedelijk Museum direct voor ogen hebt: je hebt simpelweg geen capaciteit meer voor alle ‘ballast.’
  2. Kandinsky, Warhol en Constant kunnen je niet meer schelen. Het responsieve lichtbos doorkruis je op aanzienlijk tempo maar met, vooruit, een lichte vertraging. Dit is zonde! Hier zou je anders met meer respect en verwondering je aandacht aan geven. Nu moet je dus nog een keer terug.. Maar natuurlijk is die consequentie eigenlijk zo slecht nog niet.

Mocht je nog niet aan een voltallig bezoek aan het Stedelijk Museum zijn toegekomen, of je hebt net als ik het meeste aan je voorbij zien glijden, dan doe ik je twee schilderijen cadeau die mijn aandacht nog wisten te vangen. 

Jan Sluijters Bal Tabarin

Het eerste schilderij dat tot die prestatie kwam was ‘Bal Tabarin’ van Jan Sluijters (1907). Ik moest meteen denken aan een voorstudie van dit werk, dat ik in Museum Singer Laren zag. Die voorstudie is lang niet zo groots en gedetailleerd als het exemplaar in het Stedelijk Museum, maar zelfs toen kon ik een iets te luide ‘oh!’ niet voor me houden (waarvoor mijne beschaamde excuses, medebezoekers). De kleuren, de beweging, de structuur en de onconventionele compositie maken het uiteindelijke schilderij tot een meesterwerk.

Als je dan ook even stilstaat bij de lichtslingers, die in 1907 slechts enkele tientallen jaren eerder waren geïntroduceerd in het nachtleven en ruim de helft van het schilderij vullen, dan weet je dat je een extra laag hebt ontdekt. Een historische achtergrond met een parallel naar het heden. Want het werk was toen modern, zowel in onderwerp als schildertechniek, maar zo recent oogt het nu nog steeds. De kleuren zijn diep en verzadigd alsof zij gisteren op het doek terecht zijn gekomen. Daarbij was de lichtslinger opvallend actueel, toen ik het museum bezocht rond de kerst van 2013.

Het tweede schilderij dat me nog helder voor ogen staat is de muurschildering van Sol LeWitt, Wall Drawing #1084 (2003). Eigenlijk bestaat ook dit kunstwerk voornamelijk uit een lichtslinger. In de verder ijswitte zaal komt het kunstwerk onverbiddelijk als een dolle, overheersende lichtshow je systeem binnen. Het trekt alle aandacht naar zich toe en duldt geen verdeelde aandacht. Die aandacht geef je het overigens graag, want in ruil daarvoor maakt het je vrolijk en onverwacht gefocust. Bovendien herinnert je dit opdringerig aan alles wat je ooit hebt geleerd over 'kunst-kijken', want de enige vraag die je je kunt stellen is:

Wat als deze schildering niet in deze zaal was geweest?

Het antwoord is multi-factoraal, maar één ding is zeker: dan was je een ervaring misgelopen.

Sol LeWitt Drawing #1084

 

 

 

 

 

 

 

 

Bronvermelding:
Jan Sluijters - Bal Tabarin (1912): https://kunstvensters.com/2011/11/22/het-bal-tabarin-van-jan-sluijters/
Sol LeWitt - #1084 (2003): bron: https://i66.photobucket.com/albums/h245/tagrijn/IMG_4647t.jpg
 

Welk kunstwerk staat jou het meest voor de geest? 

 

comments powered by Disqus