Alte Nationalgalerie Berlijn: ontmoet de 19e eeuw

16-03-2014 12:44

Op het Museuminsel, een werelderfgoed item op zichzelf, vindt je de Alte Nationalgalerie. Ter ere van de verjaardag van keizer Wilhelm I werd dit indrukwekkende museum geopend op 21 maart 1876. Het gebouw doet een keizer eer aan; het is statig, hoog, versierd met nutteloze trappen en met steenhouwerij als op een klassieke tempel. De collectie binnen de museummuren doet aan die indruk geen afbreuk. Wanneer zou je de Alte Nationalgalerie boven alle andere topmusea in Berlijn stellen? Vier argumenten...

Als de Romantiek je grijpt (grofweg 1800 - 1850) tref je in de Alte Nationalgalerie topwerken aan die je onderkaak week maken. Je vind er werken van Caspar David Friedrich, de Romantische touwtrekker en de oercollectie van het museum, maar ook doeken van Karl Friedrich Schinkel en andere Romantici. Helaas bevindt de afdeling zich in onderhoud, waardoor slechts enkele werken aan mij voorbijtrokken. Wanneer je gaat of bent geweest, laat mij dan alsjeblieft weten wat je ervaring is! 

Caspar David Friedrich - Der Mönch am Meer

Ook wanneer je interesse hebt voor Duitse kunst, zul je hier veel leren. Waar in veel Nederlandse musea meer aandacht is voor Franse en Italiaanse kunst, draait een goed deel van het Alte Nationalgalerie om de Duitse schilderheld Adolph Menzel. Kleine portretten, dagelijkse taferelen en grootse doeken met onderwerpen uit de hoogste sociale klassen; zijn oeuvre is veelzijdig. Ook zijn techniek en thema's flirten met diverse stijlen, waaronder het heroïsme uit de Romantiek, de realistische weergave van dagelijkse beslommeringen en de vervagende suggestie van het vroege impressionisme. In deze collectie wordt je met een beetje kunstkennis al goed aan het denken gezet.

Adolph Menzel - Das Ballsouper

Als derde uitsmijter beschikt de galerie over een collectie indrukwekkende schilderijen van Courbet en andere realisten. Je vergaapt je aan de spectaculaire 'golf' van Courbet, een groot meesterwerk. De beweging in de wolken en het water creëren een rustgevende rusteloosheid met als enige rustpunten de horizon en de rots in de linker onderhoek. Je verliest je in de ruimte, waar je tussen kunt gaan zitten: tussen de onstuimige wolken, in de rol van de golf, tussen het schuim van zijn top en je kunt gaan kijken tot achterlangs de scheepjes. Van een bevriende schilder heb ik begrepen dat de weergave van deze lucht en deze zee onnavolgbaar is. Niet verwonderlijk!

Courbet - The Wave
Verder kan het museum je over de streep trekken door haar kleine aanbod Frans Impressionisme. De beperkte selectie wordt gecompenseerd door inname van een eigen ruime zaal, waarin de natuurgetrouwheid van de overige collectie wordt uitgedaagd. Dit speldenprikje is mijn zwak, het Impressionisme is mijn Romantiek; hierin verlies ik mij tot in vroeger tijden. Hier vindt je een indrukwekkende 'Manet.' Waar een bebaarde man toenadering zoekt, voelt mevrouw zich voldoende op haar gemak om weg te dromen over... Haar gezichtsuitdrukking evenaart de onleesbaarheid van Mona Lisa. 
Eduard Manet - Dans la serre
In de Alte Nationalgalerie maak je kennis met het brede palet van de 19e eeuw. Diverse stijlen en nationaliteiten zullen je passeren, maar het museum is niet uitputtend. Als ik met deze dan nog niet heb kunnen overtuigen, is het museum niet bedoeld voor jou! 

Bronnen: Alte Nationalgalerie